Skip to main content

برای درک عمیق تر تاثیر استفاده از تجهیزات کنترل لرزه ای ( میراگر و جداساز لرزه ای ) لازم است به اختصار نکاتی در تحلیل دینامیکی سازه ها با به کارگیری این تجهیزات در سازه ها ارایه شود:

در یک ارتعاش دینامیکی سه ترم عمده در پاسخ سازه عبارت است از:

1- سختی متناظر با تغییرمکان، 2- میرایی متناظر با سرعت و 3- جرم متناظر با شتاب.

اصول طراحی لرزه ای سازه ها از دیرباز بر مبنای تغییر در خصوصیات دو ترم سختی (با افزایش و یا کاهش سختی در سازه متناسب با مقاطع عضوهای باربر لرزه ای) و جرم (متناسب با مصالح انتخابی) و یک نسبت ثابت ( معمولا پنج درصد) برای ترم نسبت میرایی، درنظر گرفته می­ شده است.

در رویکردهای نوین طراحی لرزه ای با استفاده از ابزارهای کنترل لرزه ­ای (میراگر / جداساز ) ها می توان به جهت ارتقاء ظرفیت لرزه ای در سازه ها و کاهش نیاز لرزه ای در ترم پیشتر ثابت نسبت میرایی، این مقدار را دستخوش تغییر (افزایش) قابل توجه نمود.

اثر افزایش نسبت میرایی بر کاهش طیف بازتاب

ثمره­ ی بهره ­مندی از این توان بالقوه (در افزایش نسبت میرایی)، به ارتقاء عملکرد لرزه ای به ارزان­ترین، اصولی ­ترین و آسان ترین روش ممکن خواهد انجامید. رویکردهای قدیمی (و متداول) درعدم استفاده از این ظرفیت بالقوه در افزایش میرایی موثر، می تواند هزینه های زیادی در تامین سختی مورد نیاز و کاهش جرم در سازه ها در بر داشته باشد.

اثر افزایش نسبت میرایی بر تشدید پاسخ جابجایی

از این رو با به کارگیری ابزارهای کنترل لرزه ای (میراگر / جداساز ) ضمن تامین ایمنی، با افزایش میرایی و فیلتراسیون ارتعاشات ناشی از زلزله، به شکلی هدفمند می توان به اهداف زیر نایل شد:

الف) هدایت تغییرمکان های بزرگ و مفصل های خمیری ناشی از زلزله به عضوهایی که به این منظور در سازه تعبیه شده اند (میراگر به عنوان فیوز لرزه­ ای) تا خسارت در سایر عضوهای سازه به مقدار قابل توجه محدود شود،

ب) ارتقا قابل توجه در توان شکل­ پذیری سازه،

ج) کاهش قابل توجه­ نیاز لرزه ­ای سازه در پاسخ طیفی متناظر (که این امر منجر به کاهش چشمگیر درپاسخ دینامیکی و به تبع آن به طرح سازه های سبک­تر وارزان­تر خواهد انجامید.)،

د) افزایش سطح عملکرد لرزه­ ای سازه­ ها.

برای نیل به اهداف پیش­ گفته، تجهیزات کنترل لرزه ای عموما به دو رسته­ ی زیر فهرست می­ شوند که در ادامه با معرفی اجمالی آنها به برخی از مزایا (و معایب) استفاده از این ابزارهای سودمند در کنترل لرزه ای سازه ها پرداخته خواهد شد.

1- میراگرها ی انرژی

2- جداسازهای لرزه ای